Zwolnienie lekarskie może zostać udzielone również z tytułu konieczności sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny. Klienci naszego biura księgowego PRWT pytają często jakie warunki należy spełnić, aby móc skorzystać z tej formy wsparcia.

Każdemu pracownikowi może przydarzyć się sytuacja, w której będzie zmuszony do podjęcia osobistej opieki nad chorym członkiem rodziny, np. schorowanym rodzicem lub dzieckiem, który nie ma zapewnionej opieki ze strony innych osób. Z pomocą śpieszą tu rozwiązania zawarte w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. Dz. U. z 2021 r., poz. 1133 z późn. zm.), dalej jako „Ustawa”.

Powołana Ustawa reguluje m.in. prawo do zasiłku opiekuńczego w przypadku konieczności sprawowania osobistej opieki nad chorym członkiem rodziny (może to być dziecko, małżonek, rodzic, rodzic dziecka, ojczym, macocha, teściowie, dziadkowie, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci w wieku powyżej 14 lat – jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z ubezpieczonym w okresie sprawowania opieki).

W ustawie wskazano na warunki jakie należy spełnić aby ubiegać się o zasiłek. Generalnie można z niego skorzystać jeśli nie ma innej osoby, która mogłaby zapewnić opiekę choremu dziecku lub innemu członkowi rodziny. Ograniczenie to nie dotyczy jednak rodziców dziecka do lat 2- oni mogą korzystać z zasiłku nawet jeśli jest inna osoba, która mogłaby zająć się dzieckiem. W trakcie korzystania z zasiłku nie można podejmować pracy zarobkowej (działanie takie może zostać zakwestionowane przez ZUS i powodować obowiązek zwrotu zasiłku, podobnie jak sytuacja, w której okazałoby się, że jednak jest w domu inny członek rodziny, który może zająć się chorym). Okres przez jaki można korzystać z zasiłku jest uzależniony m.in. od wieku dziecka i wynosi od 14 do 60 dni w roku kalendarzowym. Wysokość zasiłku to 80 % podstawy zasiłku czyli średniego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy.

W celu skorzystania z zasiłku (w przypadku pracodawców zatrudniających więcej niż 20 osób), pracownik musi złożyć pracodawcy odpowiednie dokumenty (zwolnienie wystawione przez lekarza oraz wniosek o zasiłek opiekuńczy na odpowiednim formularzu ZUS (Z-15A lub Z-15B). Jeżeli pracodawca zatrudnia mniej niż 20 osób to pracownik jest zobowiązany do złożenia stosownych dokumentów w ZUS we własnym zakresie.